The Usage of Some Plant Species as Biopesticide

Yasin Emre Kitiş¹,

¹Akdeniz University, Agricultural Faculty, Plant Protection Department, Antalya, Turkey

The world population is increasing rapidly, while agricultural areas and food production are limited. Agricultural pests are the leading cause of crop loss in agriculture. Therefore, these harmful agents somehow must be controlled. Many methods have been developed to management agricultural pests. The most preferred method is chemical control in these management strategies. Hence, one of the major components of plant production is pesticides. Usage of intensive pesticide causes health and environmental problems all over the world. For this reason, less harmful control methods have been investigated against to conventional pesticides. One of these is the use natural compounds of plants as in the past. At present, some of these compounds have been commercialized together with development of modern chemical technology. But still many of them are used as they were in the past. The toxicity of these compounds is lower and the half-life period is shorter than conventional chemicals. Pesticide active compounds derived from plants generally affect only the target pest and closely related organisms, in contrast to broad spectrum. In this study, some plant species used as biopesticides have been compiled. Most known compounds used as biopesticide are phyretrins, rotenone, nicotine and azadirachtin derived from species of Tanacetum, Derris, Nicotiana and Azadirachta respectively. Many other plants are used for this purpose. These compounds derived from plants have lethal, anti-feeding, repellent, ovulation blocker, germination and growth inhibitory and similar properties against harmful insects, pathogens, nematodes, weeds and other pests. Interest in biopesticides is increasing day by day. Commercial chemical companies are making big investments in this field. The use of biopesticides is increasing not only in organic agriculture but also in conventional agriculture. In this context, Turkey has a great advantage with its rich plant diversity and research infrastructure.

Keywords: Biopesticide, plant extracts, active ingredient, mode of action

Kaynak: KİTİŞ, Y.E., 2017. The Usage of Some Plant Species as Biopesticide. International Symposium on Biodiversity and Edible Wild Species. 3-5 April 2017, Antalya, 232 pp.

İndir / download

Benefits and Usage Areas of Weed Species

Yasin Emre Kitiş¹

¹Akdeniz University, Agricultural Faculty, Plant Protection Department, Antalya, Turkey

Weeds are defined as unwanted plants by humans. Because, they cause yield loss via competition, carry on some harmful insects and release toxic chemicals as defined allelochemicals. On the other hand, no living creatures in the nature are useless. Weeds have many useful features, although they are accepted as harmful by humans. In this study, some benefits and usage areas of weeds are evaluated. Many of weed species are used as food source, for instance, Portulaca oleracea L., Malva spp. and many others. Weeds are also a genetic resource of culture plants. Many of them are used as herbal tea like chamomile (Matricaria chamomilla L.). Some of them are used as building material and making simple household items. For this purpose, usually Arundo donax L. and Phragmites australis (Cav.) Trin ex St. like weed species which have high lignin content are used. Some showy species like chrysanthemum (Chrysanthemum segetum L.) and daisy (Bellis perennis L.) are used in flower arrangements. Some of them are used a trap and catch plant against to some pests. Some weed species like vetch (Vicia spp.) are used as living mulch against to other weeds. There are also some benefits except the usage areas of weeds. For example, some weed species prevent soil erosion and also improve soil fertility by bring up nutrients from deep in the soil with their tap root and legume species are fixing nitrogen to the soil directly. Many of weed species are habitat and food source for many animals. Especially birds and insects like ants and bees are commonly used them. Some of them are indicator of some ecologic factors like soil pH (e.g. Rumex acetocella L.), soil fertility (e.g. Malva sylvestris L., Mercurialis annua L., Urtica urens L.), groundwater level (e.g. Alopecurus myosuroides Huds.) etc. All of these indicate that weeds are not entirely harmful. On the contrary, they have an extremely important role in terms of ecosystem and biodiversity. Therefore the main aim in weed control should not be to destroy all of them, contrary to keep them below economic threshold.

Keywords: Edible weeds, areas of weed use, useful aspects of weeds

Kaynak : KİTİŞ, Y.E., 2017. Benefits and Usage Areas of Weed Species. International Symposium on Biodiversity and Edible Wild Species. 3-5 April 2017, Antalya, 231 pp.

İndir / download

Medicinal usage of some important weed species in Turkey

Yasin Emre Kitiş¹,     Fatma Selçuk¹,     Gülcan Öztürk¹

¹Akdeniz University, Agricultural Faculty, Plant Protection Department, Antalya, Turkey

The use of plants for treatment is as old as human history. According to report of the World Health Organization, there are around 20,000 plant species used for medical purposes in the world. But the estimated number is more. One of these plant groups used for medical purposes is the weeds. In this study, some important weed species used for medicinal purposes, their characteristics and usage are compiled from various literatures. Weeds are accepted as an obstacle for human activities that mainly for crop production, but it would be wrong to regard this group of plants as completely harmful. One of the main usages of the weeds is traditional medicinal therapy especially in small villages from past to today. Although, there are many weeds species which are used for treatment, some of them are very harmful for crops but at the same time have high therapeutic effects. Shepherd’s purse (Capsella bursa-pastoris (L.) Medik.), common cichory (Cichorium intybus L.), field bindweed (Convolvulus arvensis L.), purple nutsedge (Cyperus rotundus L.), couch grass (Elymus repens (L.) Gould.), common mallow (Malva sylvestris L.), chamomile (Matricaria chamomilla L.), common poppy (Papaver rhoeas L.), plantains (Plantago spp.), red sorrel (Rumex acetocella L.), wild mustard (Sinapis arvensis L.), common dandelion (Taraxacum officinale (L.) Weber), puncture vine (Tribulus terrestris L.) and common nettle (Urtica dioica L.) can be given example. These weed species are mainly used as diuretic, restorative, sedative, expectorant and digestive. Empiric traditional application in humans of these weed species is supported by pharmacological investigations. But it should not be forgotten that such plants are usually poisonous. Therefore, such plants should be used for doctor’s supervision.

Keywords: Empiric herbal treatment, traditional therapy, weeds

Kaynak: KİTİŞ, Y.E., SELÇUK, F., ÖZTÜRK, G., 2017. Medicinal usage of some important weed species in Turkey. International Symposium on Biodiversity and Edible Wild Species. 3-5 April 2017, Antalya, 115 pp.

İndir / download

Denizli ili dane mısır yetiştiriciliğinde yabancı ot mücadelesiyle ilgili karşılaşılan sorunların anket yoluyla belirlenmesi

Yasin Emre KİTİŞ¹, Yasin KILIDz

¹Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Antalya, Türkiye

 emrekitis@akdeniz.edu.tr

²Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Isparta, Türkiye

Özet

Mısır (Zea mays L.) gerek dünyada gerekse ülkemizde buğdaydan sonra en fazla üretilen tahıl grubunu oluşturmaktadır. Bu yoğun üretime paralel olarak tarımsal açıdan zararlı etmenlerin yoğunluğu da artmaktadır. Mısır üretimini sınırlayan bu zararlı gruplardan biri de yabancı otlardır. Yabancı otlar mısır bitkisiyle rekabete girerek doğrudan verimi azaltmakla kalmayıp, bir takım hastalık ve böceklere de konukçuluk etmek suretiyle ayrıca zarar vermektedir. Bu çalışma Denizli ilinde yetiştirilen önemli kültür bitkilerinden biri olan mısırda, sorun olan yabancı otların mücadelesi ve karşılaşılan sorunların belirlenmesi amacıyla üreticilerle birebir yapılan anket çalışması şeklinde yürütülmüştür. Anket yapılacak kişi sayısı, mısır üretiminin en fazla yapıldığı ilçelerdeki ekim alanı miktarları dikkate alınarak tartılı ortalama yöntemine göre belirlenmiştir. Buna göre; Denizli Merkez ilçede 50, Sarayköy ilçesinde 25, Çal ilçesinde 15, Acıpayam, Akköy ve Çameli ilçelerinde 10 olmak üzere toplam 120 çiftçi ile anket çalışması yapılmıştır. Toplam 32 sorunun sorulduğu çalışmada, seçeneklere verilen cevaplar oransal olarak dağıtılarak değerlendirilmiştir. Yapılan anket çalışması sonucunda; üreticilerin büyük bölümünün (%78) 50-200 da alanda mısır üretimi yaptığı ve yaklaşık yarısının (%49) mısır yetiştiriciliğinde karşılaşılan bitki koruma sorunlarından en önemlisinin yabancı otlar olduğunu belirtmiştir. Üreticilerin %97’sinin yabancı otlarla mücadelede kimyasal ilaçları tercih ettiği ve %89’nun çıkış sonrası herbisitleri kullandıkları belirlenmiştir. Üreticilerin hiçbiri herbisitleri başka ilaçlarla ya da gübrelerle karıştırmamaktadır. İlaçlamaların genellikle (%82) sabah saatlerinde yapıldığı beyan edilmiştir. Üreticilerin %89’u yabancı otlara karşı yapılan ilaçlı mücadeleden bekledikleri faydayı gördüklerini ifade etmiştir. Üreticilerin %84’ü herbisitlerin pahalı olmadığını düşünmekte ve %98’i herbisit uygulamasının bir sezondaki toplam masraf içinde %10’u geçmediğini belirtmektedir. Üreticilerin tamamı tarım ilaçlarının sağlık açısından bir tehdit olduğunu düşünmekte fakat %73’ü ilaçlama esnasında hiçbir koruyucu önlem almamaktadır. %16’sı sadece maske, %6’sı sadece eldiven, %2’si maske ve eldiven, %1’i maske ve gözlük, %1’nin sadece gözlük kullandığı, hepsini birden kullanan üretici oranının ise %1 olduğu belirlenmiştir. Üreticilerin %55’inin boş ilaç kutularını, ilacın hazırlandığı yerde bıraktığı, %43’nün çöpe attığı, ancak %1’nin ise yakarak imha ettiği anlaşılmıştır. Üreticilerin %98’i herbisitlerden dolayı münavebe bitkisinde herhangi bir fitotoksite olmadığını ifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler: Mısır bitkisi, yabancı ot, mücadele, herbisit

Kaynak : KİTİŞ, Y.E., KILINÇ, Y., 2016. Denizli ili dane mısır yetiştiriciliğinde yabancı ot mücadelesiyle ilgili karşılaşılan sorunların anket yoluyla belirlenmesi. 1^st International Mediterranean Science and Engineering Congress, October 26-28, 2016, Adana/Turkey, 3980 pp.

İndir / download

Allelopathic effects of some essential plant oils on germination of some weed species

Yasin Emre KİTİŞ¹, Nadide GÖNENDz

¹Akdeniz University Agricultural Faculty Plant Protection Department, Antalya, Turkey; emrekitis@akdeniz.edu.tr

²Suleyman Demirel University Agricultural Faculty Plant Protection Department, Isparta, Turkey

Abstract

Weeds are problem in many crops and they cause important yield and quality loss. To control weeds herbicides are used commonly. But the herbicides cause serious problems for human health and environment. Because of this, alternative weed control methods to chemical control are investigated. One of these methods is using natural allelochemicals instead of synthetic herbicides.  In this study, allelopathic effects of essential plant oils belonging to different plant species on seed germination of Vicia sativa (common vetch), Amaranthus retroflexus (redroot pigweed), Portulaca oleracea (purslane) and Lolium perenne (perennial rye grass) were investigated. For this purpose, four different plant species Pelargonium graveolens (rose geranium), Melaleuca alternifolia (tea-tree), Vitex agnus-castus (vitex) and Lavandula stoechas (topped lavender)’s oils obtained by steam distillation methods were applied at various doses on seeds of these four weed species. Twenty-five seeds for common vetch and a hundred seeds for others put into each nine cm diameter sterile petri dishes.  Three different doses (0, 5µℓ, 10µℓ and 15µℓ) of plant oils were mixed with ten ml pure water and applied to petri dishes. Seeds of V. sativa and L. perenne left to germinate at 22 °C and seeds of A. retroflexus and P. oleracea left to germinate at 30 °C. The seeds were counted on 3^rd, 5^th, 7^th, 10^th, 14^th and 19^th days from the beginning of the experiment and when their radicula length reached to 0,5 cm, accepted as germinated. The all essential oils used in the experiment effectively reduced germination ratio of A. retroflexus and L. perenne. The effect of plant oils on V. sativa and P. oleracea was found very low. L. perenne was determined to be more sensitive to plant oils than others. The most effective plant oil was found tea-tree oil. The essential oil of M. alternifolia reduced seed germination of L. perenne by 34%, 84% and 87% at the rate of 5µℓ, 10µℓ and 15µℓ, respectively. The second most effective plant oil was found rose geranium oil. This essential oil more reduced seed germination of L. perenne than others and inhibition of germination occurred by 36%, %74 and 85% at the rate of 5µℓ, 10µℓ and 15µℓ, respectively. The inhibition effects of topped lavender and vitex’s oil were found lower. Although vitex oil reduced germination ratio of A. retroflexus by 41% at the highest dose (15µℓ). When all the results are evaluated in general, tea-tree and rose geranium oils were found the most effective essential oils among the tested plants for redroot pigweed and perennial rye grass. The essential oils of these species can be used in practice. The results should be supported by field study.

Keywords: Allelopathy, alternative control, essential oil, germination

Kaynak: KİTİŞ, Y.E., GÖNENÇ, N., 2016. Allelopathic effects of some essential plant oils on germination of some weed species. 1^st International Mediterranean Science and Engineering Congress, October 26-28, 2016, Adana/Turkey, 3741 pp.

İndir / download

Bazı toprak herbisitlerinin mikorizal fungus Glomus intraradices’in kök kolonizasyonu ve spor sayısı üzerine olan etkileri

The effects of some soil herbicides on root colonization and spore number of mycorrhizal fungi Glomus intraradices

Kaynak: KİTİŞ, Y.E., YAZIR, B., ÖZGÖNEN ÖKAYA, H., 2016. Bazı toprak herbisitlerinin mikorizal fungus Glomus intraradices’in kök kolonizasyonu ve spor sayısı üzerine olan etkileri. Biological Diversity and Conservation, 9(2): 1-7.

İndir / download

Adi Fiğin (Vicia sativa L.) Bazı Yabancı Otların Çimlenmesi ve Gelişmesi Üzerine Allelopatik Etkileri

Allelopathic Effects of Common Vetch (Vicia sativa L.) on Germination and
Development of Some Weed Species

Kaynak: KİTİŞ, Y.E., KOLÖREN, O., UYGUR, F.N., 2016. Adi Fiğin (Vicia sativa L.) Bazı Yabancı Otların Çimlenmesi ve Gelişmesi Üzerine Allelopatik Etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(1): 100-106.

İndir / download

Bazı Bitkisel Uçucu Yağların Adi Fiğ (Vicia sativa) ve Horozibiği (Amaranthus retroflexus) Tohumlarının Çimlenmesi Üzerine Allelopatik Etkileri

Yasin Emre Kitiş¹,     Halil Özkan²

¹ Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, Antalya

² Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, Isparta

emrekitis@akdeniz.edu.tr

 

Özet

Adi fiğ (Vicia sativa L.) ve horozibiği (Amaranthus retroflexus L.) birçok kültür bitkisinde sorun olan iki önemli yabancı ot türüdür. Bu çalışmada biberiye (Rosmarinus officinalis L.), zencefil (Zingiber officinale Roscoe) ve kekik (Origanum onites L.) bitkilerine ait uçucu yağların adi fiğ ve horozibiği tohumlarının çimlenmesi üzerine allelopatik etkileri araştırılmıştır. Denemede kullanılan uçucu yağlar; biberiyenin yaprakları, zencefilin taze rizomları, kekiğin ise çiçekli dallarından su buharı distilasyonu ile elde edilmiştir. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre beş tekerrürlü kurulmuştur. Bunun için 9 cm çapındaki steril petri kaplarının tabanına çift katlı filtre kağıdı yerleştirilmiş ve her petriye adi fiğden 25’er, horozibiğinden 100’er tohum konmuştur. Söz konusu bitki yağlarının 5µℓ, 10µℓ ve 15µℓ lik dozları 10 ml saf su ile karıştırılarak petrilere uygulanmıştır. Kontrolde sadece saf su kullanılmıştır. Hazırlanan petriler adi fiğ için 22 °C, horozibiği için ise 30 °C’ye ayarlı inkübatörlere yerleştirilmiştir. Başlangıçtan itibaren 3., 5., 7., 10., 14. ve 19. günlerde sayımlar yapılmış ve radikula uzunluğu 0.5 cm’ye ulaşan tohumlar çimlenmiş kabul edilerek petrinin dışına alınmıştır. Uçucu yağların hiçbiri adi fiğ tohumlarının çimlenme oranını önemli ölçüde etkilememiştir. Sadece kekik yağının 10µℓ ve 15µℓ lik dozlarında gözle görülür bir azalma olmuş ancak istatistik açıdan fark bulunamamıştır. Horozibiğinde ise kekik ve zencefil yağlarının 10µℓ ve 15µℓ lik dozları çimlenmeyi inhibe etmiştir. Her iki uçucu yağın 5µℓ lik dozu etkili olmazken, 10µℓ ve 15µℓ de zencefil yağı sırasıyla; % 24,4 ve % 32,4, kekik yağı ise % 37,9 ve % 38,9 oranında çimlenmeyi azaltmıştır. Biberiye yağının her üç dozunda da horozibiği tohumlarının çimlenmesinde nispi bir azalma meydana gelse de istatistik açıdan önemli bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler: Allelopati, Biyoherbisit, Yabancı ot

 

Allelopathic Effects of Some Essential Plant Oils on Germination of Common Vetch (Vicia sativa) and Redroot Pigweed (Amaranthus retroflexus)

Abstract

Common vetch (Vicia sativa L.) and redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) are important weed species which are problem in many crops. In this study, allelopathic effects of rosemary (Rosmarinus officinalis L.), ginger (Zingiber officinale Roscoe) and oregano (Origanum onites L.) essential oils on seed germination of common vetch and redroot pigweed were investigated. Essential oils used the experiment were obtained from rosemary leaves, fresh rhizomes of ginger and flowering branch of oregano by steam distillation. The experiment was set up with five replicates according to a randomized plot experimental design. Double layer filter paper was placed base of the 9 cm diameter sterile petri dishes and 25 seeds for common vetch and 100 seeds for redroot pigweed put into each petri dish. 5µℓ, 10µℓ and 15µℓ doses of the aforementioned plant oils were mixed with 10 ml pure water and applied to petri dishes. Only pure water was used in control. Seeds of common vetch and redroot pigweed left to germinate at 22 °C and 30 °C, respectively. The seeds were counted on 3^rd, 5^th, 7^th, 10^th, 14^th and 19^th days from the beginning of the experiment and their radicula length reached to 0.5 cm accepted as germinated. None of the essential oils affected germination of common vetch significantly. Only 10µℓ and 15µℓ doses of oregano oils visibly reduced germination but statistical difference was not found. In redroot pigweed, 10µℓ and 15µℓ doses of oregano and ginger oils inhibited germination. While 5µℓ dose both of essential oils were not affecting, 10µℓ and 15µℓ doses of ginger and oregano oils reduced germination at the rate of 24.4% – 32.4% and 37.9% – 38.9% respectively. Even though relative decrease occurred in redroot pigweed seed germination at the all doses of rosemary oil, there were not significant in terms of statistic.

Keywords: Allelopathy, Bioherbicide, Weed

Kaynak : KİTİŞ, Y.E., ÖZKAN, H., 2015. Bazı Bitkisel Uçucu Yağların Adi Fiğ (Vicia sativa) ve Horozibiği (Amaranthus retroflexus) Tohumlarının Çimlenmesi Üzerine Allelopatik Etkileri. Ulusal Botanik Kongresi, 25-28 Ağustos 2015, Afyonkarahisar. 66.s 

İndir / download

Patateste Canavar Otu Problemi

Yrd. Doç. Dr. Yasin Emre KİTİŞ

Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Antalya

Patates ülkemizde ve dünyada en fazla tüketilen temel besin kaynaklarından biridir. Besin değerinin yüksek oluşunun yanı sıra, endüstri amaçlı kullanımı da patatesin önemi artırmaktadır. Patates yetiştiriciliğinde, bazı virüs hastalıkları ve patates böceği gibi zararlılar üretimi sınırlayan önemli faktörlerdendir. Ancak patatesin en az bunlar kadar zararlı bir başka düşmanı vardır. Canavar otu adını verdiğimiz tam parazit bitki olan Orobanche türleri bugün patates üretimini tehdit eden önemli unsurların başında gelmektedir. Orobanche cinsi, tümü tam parazit olan 100’ün üzerinde tür içerir, fakat bunlardan çok azı ekonomik olarak önemlidir. Ülkemizde 36 türü bilinen canavar otunun dört türü ekonomik olarak önemlidir. Bunlardan patateste sorun olan canavar otu türleri; mavi çiçekli canavar otu (O. ramosa L.) ve mısırlı canavar otu (O. aegyptiaca Pers.) adı verilen türlerdir. Bu parazit bitkiler tohumla çoğalırlar ve çimlendikten sonra emeç adı verilen yapılar yardımıyla konukçu bitkinin köklerine yapışır ve epidermisi delerek içeri girerler. Konukçu bitkinin köklerinden giriş yapan canavar otu, iletim demetlerinden su, mineral madde ve fotosentez ürünlerini sömürmeye başlar. Konukçu bitki içerisinde adeta bir kanser gibi giderek büyür, gelişir ve kendi yapı ve organlarını oluşturur. Bu şekilde patatesi son derece zayıf düşürür ve hatta yumru oluşumunu tamamen engelleyebilir. Canavar otunun yoğun olduğu patates tarlalarında verim kaybının %100’e ulaşabildiği belirtilmiştir [1]. Ülkemizde özellikle yayla kesiminde yapılan patates yetiştiriciliğinde canavar otu problemine rastlandığı gözlenmektedir. Bununla ilgili ilk kayıt Ödemiş (İzmir) ilçesinin yayla kesimindeki (Bozdağ) patates tarlalarına aittir [2]. Daha sonra Şuhut (Afyonkarahisar) ilçesinin yoğun patates yetiştiriciliği yapılan bazı köylerinde canavar otunun (O. ramosa) önemli ölçüde sorun olduğu ve bu konuda üreticilerden gelen yoğun şikâyetlerin bulunduğu belirlenmiştir [3]. Yine ülkesel canavar otu projesi kapsamında yapılan survey çalışmaları neticesinde Niğde, Nevşehir, Tokat ve Ordu illerinde ki patates tarlalarında da O. ramosa’ya rastlandığı bilinmektedir [4]. Yüksek kesimlerde bulunan diğer bölgelerde ki patates tarlalarında da canavar otunun problem olma ihtimali yüksektir. Ancak bu konuda daha ayrıntılı saha çalışmalarına ihtiyaç vardır.

Patateste Görülen Canavar Otu Türlerinin Özellikleri

Ülkemizde patates tarlalarında görülen her iki canavar otu türü de görünüş bakımından birbirine benzer. Bu türlerin en dikkat çekici özelliği çiçek rengi olup, en çok mavi-eflatun renginde olur. Çiçek rengi bitkinin bulunduğu yere ve ortam şartlarına göre değişiklik gösterebilir. Beyaza yakın açık lavanta renginden mora kadar değişiklik gösterebilir (Şekil 1). Bilindiği üzere bu tür bitkilerin kökleri yoktur ve konukçu bitkinin (patates) köküne kaynaşmış vaziyettedir. Toprak yüzeyine çıkan, gövde adını verebileceğimiz yapılar genelde dallanma gösterir ve gruplar halinde çıkar. Tohumlar kapsül adını verdiğimiz yapılar içerisinde oluşur ve tek bir bitki 10 binin üzerinde tohum oluşturabilir. Tohum kabuğu oldukça kalın olup, olumsuz çevre şartlarına oldukça dayanıklıdır. Bu sayede, tohumları toprakta 10-12 yıl canlılığını yitirmeden kalabilir ve konukçusu olan bitki türü tekrar ekildiğinde çimlenerek enfekte eder.

Canavar Otları İle Mücadele

• Canavar otlarının temiz alanlara bulaşmasını engellemek çok önemlidir. Çünkü bulaştıktan sonra o alandan tamamen arındırmak çok zordur. Bu türler en fazla tarım aletleri ile taşınmaktadır. Bu nedenle enfekteli alanda çalışan alet ve ekipmanın mutlaka temizlenmesi gerekmektedir. Özellikle traktör lastiklerine yapışan toprakla, çok sayıda tohum taşınmaktadır. Tohumları çok küçük olduğu için kültür bitkisi tohumları ile karışabilmektedir. Bu nedenle temiz ve sertifikalı tohum kullanmak gerekir.
• Çok bulaşık tarlalarda derin sürüm (45-50 cm) yapılarak, canavar otu tohumlarının dibe düşmesi sağlanabilir. Hafif bünyeli (kumlu) topraklarda bu yöntem daha başarılı sonuç vermektedir.
• Parazit yabancı otlarla mücadelede en etkili yollardan biri dayanıklı çeşit kullanmaktır. Bakla, mercimek, nohut ve ayçiçeğinde (özellikle yağlık çeşitler) dayanıklı çeşitler bulunmakla birlikte, maalesef bugün için patateste canavar otuna dayanıklı bir çeşit söz konusu değildir.
• Özellikle küçük alanlarda toprak yüzeyine çıkan canavar otu sürgünleri tohum bağlamadan elle toplanıp, yakılmalıdır. Bu sayede binlerce tohumun toprağa dökülmesi ve daha sonra ki yıllarda canavar otu yoğunluğunun artması engellenmiş olur.
• Tuzak ya da yakalayıcı bitkiler ekmek, canavar otlarının topraktaki tohum miktarını azaltır. Tuzak bitkiler canavar otunun konukçusu olmadığı halde tohumlarının çimlenmesini teşvik eden türlerdir. Konukçu kültür bitkisi ekilmeden önce bu bitkiler ekilerek, tohumların çimlenmesi sağlanır. Çimlenen tohumlar tuzak bitkiyi enfekte edemediği için kısa bir süre sonra ölür. Yaptığımız çalışmalarda yazlık olarak mısırın (Zea mays) kışlık olarak ise yulafın (Avena sativa) canavar otu tohumlarının çimlenmesini en fazla teşvik ettiği saptanmıştır [5]. Keten (Linum usitatissimum) bitkisi de bu amaçla kullanılmaktadır. Yakalayıcı bitkiler ise canavar otunun konukçusudur. Bu bitkiler ekildikten 6-8 hafta sonra sürülerek toprağa karıştırılır. Böylece canavar otu tohum bağlayamadan elimine edilir. Yakalayıcı bitkilerden beklenen sonucun alınabilmesi için oldukça sık ekim yapılması gerekir.
• Canavar otunun konukçusu olmayan kültür bitkilerinin ekim nöbetine alınması, topraktaki tohum rezervinin azaltılmasında kısmen etkilidir. Ancak canavar otu tohumları 10 yıldan fazla toprakta canlı kalmaktadır. Bu nedenle, ekim nöbeti içerisine tuzak bitkilerin alınması mücadele şansını artırır.
• Sıcak bölgelerde yapılan solarizasyon uygulamaları canavar otu tohumlarının canlılığını yitirmesinde etkili olmaktadır. Ancak sırta dikim yapılıyorsa sırtların solarizasyondan önce yapılması ve solarizasyondan sonra toprağın karıştırılmaması son derece önemlidir.
• Canavar otlarının ilaçlı mücadelesi ile ilgili çok sayıda araştırma yapılmış olup, rimsulfuron gibi çeşitli herbisitlerin etkinliğinden bahsedilmektedir. Ancak ülkemizde tütün, ayçiçeği ve kırmızı mercimek dışında canavar otlarına karşı ruhsatlı bir herbisit bulunmamaktadır.
• Canavar otlarının biyolojik mücadelesinde bazı böcek (Phytomyza orobanchia) ve fungus türlerinin (Fusarium oxysporum) ümitvar sonuçlar verdiği bildirilmektedir [6,7].
• Yukarıda sayılan mücadele yöntemlerinin mümkün olduğunca birlikte entegre edilerek uygulanması başarı şansını artırmaktadır.

Kaynak: KİTİŞ, Y.E. 2015. Patateste Canavar Otu Problemi. Agrotime, 13, 24-25. Makalenin orjinalini indirmek için tıklayınız.

Kaynaklar

[1] Dongola, G.M., 2008. Orobanche problems and management in vegetable crops in Khartoum state. Sudan Academy of Sciences, Sudan, PhD thesis, 72 p.

[2] Nemli, Y., Demirkan, H., Türkseven, S., Kaçan, K., Uludağ, A., 2004. Ege bölgesi patates alanlarında canavar otu (Orobanche spp.) sorunu, yoğunluğunun saptanması ve bazı mücadele önerileri. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi, 254. S

[3] Kitiş, Y.E., Akkaya, A., 2013. Şuhut (Afyonkarahisar) İlçesi Patates Dikim Alanlarında Görülen Canavar Otu Türlerinin Yaygınlık ve Yoğunluklarının Belirlenmesi ve Yapılmakta Olan Bazı Tarımsal Uygulamaların Canavar Otu Problemine Etkisinin Araştırılması. Patates Zararlı Organizmaları Sempozyumu, 4-7 Kasım 2013 Ankara, 26.s.

[4] Aksoy, E., Arslan, Z.F., Arslan, M., Başaran, S., Boz, Ö., Bozdoğan, O., Bükün, B., Büyükkarakuş, L., Doğan, M.N., Eymirli, S., Işık, D., Kadıoğlu, İ., Kaya, E., Koloren, O., Mennan, H., Öğüt, D., Ozaslan, C., Ruşen, M., Temel, N., Tetik, Ö., Tursun, N., Uygur, S., Uygur, F.N., Üstüner, T., Üremiş, İ., Yazlık, A., 2011. Türkiye’de canavar otu türlerinin (Orobanche spp.) dağılımlarının haritalanmasıyla ilgili araştırmalar. Türkiye IV. Bitki Koruma Kongresi, 146. s

[5] Kitiş, Y.E., Grenz, J., Sauerborn, J., 2011. Canavar Otu (Orobanche spp.) Tohumlarının Çimlenmesi Üzerine Bazı Tahıl Kök Salgılarının Teşvik Edici Özelliğinin Araştırılması. Türkiye IV. Bitki Koruma Kongresi, 147.s

[6] Kohlschmid, E., Sauerborn, J., Müller-Stöver, D., 2009. Impact of Fusarium oxysporum on the holoparasitic weed Phelipanche ramosa: biocontrol efficacy under field-grown conditions. Weed Research, 49(1), 56-65.

[7] Klein, O., Kroschel, J., 2002. Biological control of Orobanche spp. with Phytomyza orobanchia, a review. BioControl, 47, 245-277.